Γνώμη Kulturosupas. Παραβρέθηκε στην παράσταση «σε
4 τοίχους», της Λούλας Αναγνωστάκη, τιμώντας το θεσμό «Θεατρικές Πρεμιέρες»,
που λαμβάνει χώρα ξανά, έπειτα από απουσία τεσσάρων χρόνων αυτού, στο
Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς. Πρόκειται για ένα φεστιβάλ, με την αρχική
ονομασία «Θεατρικές Συναντήσεις», στην διάρκεια του οποίου αξιόλογες
θεατρικές παραστάσεις, από την πρωτεύουσα, μεταφέρονταν και παρουσιάζονταν
στο κοινό της Θεσσαλονίκης. Φέτος η φιλοσοφία του φεστιβάλ μεταβάλλεται και
στηρίζοντας το θεατρικό δυναμικό της πόλης δίνεται η ευκαιρία σε θεατρικές
παραστάσεις να ανεβάσουν ξανά τα έργα τους σε ένα ευρύτερο κοινό.
Παραθέτουμε παρακάτω δηλώσεις, από τον έντυπο τύπο της πόλης, σχετικά με αυτή
τη πολιτιστική προσπάθεια, του εντεταλμένου σύμβουλου για θέματα πολιτισμού
στο Δήμο Καλαμαριάς, Νίκου Ζαχαριάδη.
«Η προσπάθεια που γίνεται από την τοπική αυτοδιοίκηση
είναι να συνεχίζουμε την πολιτιστική μας δράση, ακόμα και μέσα στην κρίση,
γιατί με τον πολιτισμό κρατούμε την ηθική της κοινωνίας. Στόχος μας, λοιπόν,
στο παρελθόν ήταν να φέρουμε σχήματα με δοκιμασμένες παραστάσεις από την
Αθήνα, που εμπορικά δε θα μπορούσαν να ''σταθούν'' από μόνα τους. Ωστόσο, για
την υλοποίησή του απαιτούνται περίπου 100.000 ευρώ -μείον τα 40.000 ευρώ που
προβλέπονταν από έσοδα εισιτηρίων- χορηγιών, τα καθαρά έξοδα της διοργάνωσης
θα έφταναν τα 60.000 ευρώ. Λόγω οικονομικής κρίσης όμως, ο δημοτικός
προϋπολογισμός δέχτηκε μειώσεις και δεν μπορούσαμε να συνεχίσουμε.
Επανερχόμαστε, όμως, φέτος με τις ''Θεατρικές Πρεμιέρες'', όπου παρουσιάζουμε
έργα που έχουν παρουσιαστεί στο ''Studio Κοιτώνες'' στο στρατόπεδο του Κόδρα.
Έργα δηλαδή από ομάδες της πόλης μεταφέρονται στο ''Μελίνα Μερκούρη'' και έχουν
την ευκαιρία να δοκιμαστούν μπροστά σ' ένα μεγαλύτερο κοινό. Εμείς θα βάζουμε
το χώρο και οι ομάδες που συμμετέχουν θα παίρνουν τα έσοδα από τα εισιτήρια.
Παράλληλα, θα συνδυάσουμε τη διοργάνωση αυτή με την προκήρυξη διαγωνισμού
συγγραφής θεατρικού έργου, με στόχο αυτό που θα διακρίνεται να παρουσιάζεται
στις ''Θεατρικές Πρεμιέρες''. Οι ''Θεατρικές Πρεμιέρες'' είναι, θα λέγαμε,
μια ενισχυτική δράση σ' αυτήν που ξεκίνησε ο δήμος Θεσσαλονίκης στο θέατρο
''Ανετον''».
Η θεατρική παράσταση «σε 4 τοίχους» από την ομάδα «Οberon», είναι μια
σύζευξη των δύο μονόπρακτων έργων, «Παρέλαση» και «Ουρανός Κατακόκκινος»,της
Λούλας Αναγνωστάκη.
Το πρώτο θεατρικό έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1965 στο Υπόγειο
του Θεάτρου Τέχνης σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν ως μέρος της τριλογίας με τίτλο
"Η Πόλη" (τα υπόλοιπα είναι " Η διανυκτέρευση" και
"Η Πόλη") και διηγείται μια ιστορία που δεν ανήκει σε καμία
θρησκεία, σε καμία φυλή, σε κανένα τόπο και χρόνο. Δυο αδέρφια, η Ζωή και ο
Άρης ζουν απομονωμένα από τον έξω κόσμο, εξόριστοι στην ασφάλεια του δωματίου
τους. Η μόνη τους επαφή με την πόλη και τους ανθρώπους είναι ένα «παράθυρο».
Η ιδέα της παρέλασης που θα λάβει χώρα κάτω από το σπίτι τους, φαντάζει ως η
μοναδική διέξοδος από τη ρουτίνα της καθημερινότητας. Από το παράθυρο θα
παρακολουθήσουν την έναρξη, την απρόσμενη εξέλιξη και την αποτρόπαια έκβαση
της παρέλασης. Από το παράθυρο θα εισβάλει ο έξω κόσμος, που τόσον καιρό
αποφεύγουν, και θα τους συντρίψει.
Το δεύτερο θεατρικό ανέβηκε για πρώτη φορά το 1998, στο Εθνικό Θέατρο, σε
σκηνοθεσία Βίκτορα Αρδίττη. Το μονόπρακτο αυτό έργο διηγείται την ιστορία
μιας γυναίκας, της Σοφίας Αποστόλου. Ο όμορφος άνδρας της που πέθανε νέος, ο
άσχημος γιος της, ο Γιάννης ¬ κυρίως αυτός¬, η ρωσίδα φίλη το, η ωραία Τάνια
Φιλίποβνα, το μούτρο ο Νέστωρ, ο Ρουμάνος. Οι βραδιές που περνούσαν στο σπίτι
τραγουδώντας γαλλικά τραγούδια. Και ξαφνικά η Τάνια φεύγει, χάνεται. Ο
Γιάννης μπλέκεται. Η Σοφία Αποστόλου, η μάνα, εκεί, στο πλευρό του. Μητέρα
φυλακισμένου που κάνει υπομονή. Σίγουρη. Υπερήφανη. Απόλυτα δοσμένη. «Μάνα,
έτσι όπως προχωράει σήμερα η κοινωνία, ή είσαι από τους πολύ δυνατούς ή
γίνεσαι παράνομος. Μέσος όρος δεν υπάρχει. Είναι αυτοί που ξεγελιούνται πως
είναι κάτι ενώ δεν είναι τίποτα». Και η Σοφία Αποστόλου δεν θέλει να είναι
μέσος όρος. Δεν θέλει να αλλάξει τη ζωή της.
Τα κείμενα της παράστασης απογυμνωμένα από καθετί περιττό,
αποδοσμένα με ουσία και ειλικρίνεια.
Αποτυπώνοντας το φόβο, το αβέβαιο μέλλον μα και συνάμα,
την ελπίδα, τη διαφοροποίηση, την εναντίωση. Με διαχρονικά μηνύματα,
κοινωνικού και πολιτικού ενδιαφέροντος, μέσα από τα μάτια «φυλακισμένων»
ηρώων, που όμως παλεύουν για την ζωή και τη χαρμολύπη αυτής μέχρι τελευταία
στιγμή. Καμιά «φυλακή» και κανένας εγκλεισμός δεν σταματάει το πνεύμα του
ανθρώπου, τα όνειρα, τη ΖΩΗ..
Με μια γλώσσα λιτή και καθημερινή, η Λούλα Αναγνωστάκη
μέσα από το κείμενο των δύο αυτών παραστάσεων αποτυπώνει το πρόβλημα του
ατόμου και συγχρόνως της κοινωνίας, το φόβο , μα και ταυτόχρονα τη λύτρωση
από αυτόν, μέσα από τη προσωπική επανάσταση του ατόμου, τη διαφοροποίηση και
το ελεύθερο πνεύμα.
Στην «Παρέλαση» παίζουν οι ηθοποιοί, Αλεξάνδρα Σίμου και Δημήτρης Τσάκας.
Ο πρωταγωνιστής ερμηνεύοντας αξιόλογα το ρόλο του με
συναίσθημα και έντονη σωματικότητα, απέδωσε ολοκληρωτικά τη ψυχοσύνθεση
του ήρωα-παιδιού που υποδυόταν εναλλάσσοντας εύστοχα την αφέλεια και τον
ενθουσιασμό με το φόβο αυτού, δημιουργώντας στο κοινό άμεση επαφή με
τον ήρωα του. Σε αντίθεση η συμπρωταγωνίστρια του χαρακτηρίστηκε από μία
υποτονικότητα,μη καταφέρνοντας να μεταφέρει τα στοιχεία της ηρωίδας
της χρησιμοποιώντας τη κινησιολογία της και μη προβάλλοντας μέσα από
την ερμηνεία της τα χαρακτηριστικά μα και τη ψυχοσύνθεση του μικρού και
φοβισμένου κοριτσιού που υποδυόταν , καταλήγοντας σε μια απλά
διεκπεραιωτική ερμηνεία.
Η Ντιάνα Ζαχαροπούλου ερμηνεύοντας το μονόλογο στην παράσταση «Ουρανός
Κατακόκκινος» απέδωσε μια ερμηνεία που χαρακτηρίστηκε ως μέτρια. Μη
διαθέτοντας έντονο συναίσθημα και ψυχικό στίγμα ,πάρα μόνων λίγων εξαιρέσεων
κατά τη διάρκεια του έργου, δεν κατάφερε να εξελίξει το ήδη δυνατό κείμενο
που διέθετε .Με την απουσία έντονης σκηνοθετικής επιμέλειας ώστε να βοηθήσει
στη κορύφωση του ρόλου η πρωταγωνίστρια έπρεπε να επιδείξει έντονο
συναισθηματισμό μέσα από το λόγο της μα και τη κινησιολογίας της,
προβάλλοντας με αυτό τον τρόπο την ιστορία και την εμπειρία της ηρωίδας της
που κατέληγε σε υπαρξιακή και συγχρόνως κοινωνική έκρηξη. Η φωνή της, ήρεμη
και βαθιά, χωρίς τις απαραίτητες όμως διακυμάνσεις αυτής, στα σημεία που
απαιτούσε ο ρόλος, χάνοντας έτσι την εξέλιξη και την κορύφωση του χαρακτήρα
που υποδυόταν.
Ο Αλέκος Σπυριδάκης ανέλαβε τη σκηνοθετική επιμέλεια της σύμπτυξης των δύο
αυτών παραστάσεων.
Η σκηνοθεσία με έντονο το στοιχείο του μινιμαλισμού,
θεωρήθηκε όχι λανθασμένη επιλογή για μια παράσταση με ένα τόσο δυνατό και
καθαρό κείμενο αλλά ελλειπτική σε σημεία της. Η παρουσία της συγκριμένης
σκηνοθεσίας δεν βοήθησε στην κορύφωση του έργου, που ακόμα και με αυτή τη
λιτή, αρχική μορφή της δεν εξελίχθηκε είτε μέσα από έντονους φωτισμούς, σε
καθηλωτικά σημεία της παράστασης, είτε μέσα από μία δυνατή μουσική επένδυση,
είτε ακόμα και μέσα από ένα πιο φροντισμένο και δημιουργικό σκηνικό. Ειδικά
στο δεύτερο σκέλος της παράστασης, το οποίο επρόκειτο για έναν μονόλογο, η
απουσία της σκηνοθετικής επιμέλειας, διακρινόταν εντόνως και μετέτρεψε την
παράσταση να υστερεί καλλιτεχνικώς.
Εν κατακλείδι,
Μια παράσταση, εμπεριέχοντας μέσα της δύο έργα της Λούλας Αναγνωστάκη,
με μηνύματα, ιδέες και ουσία παρόλο τις όποιες αδυναμίες της
παράστασης, μας κάνει να ανατρέξουμε σε μια παλαιότερη συνέντευξη της
δημιουργού που μας προτρέπει να πατάξουμε το φόβο μας και να γίνουμε και
εμείς η γενιά του Θεσσαλονικιού ποιητή Μανώλη Αναγνωστάκη, κουβαλώντας μέσα
μας ελπίδα, όνειρα και ελεύθερο πνεύμα…
Βαθμολογία
5 στα 10
Την παράσταση είδε και σχολίασε για την «Κ»
η Νάντια Νικολού.
Σε τέσσερις τοίχους της Λούλας Αναγνωστάκη, σε σκηνοθεσία Αλέκου
Σπυριδάκη.
Σκηνικά-κοστούμια: Μαριέττα Πανίδου
Μουσική-επιμέλεια ήχων: Κώστας Βόμβολος
Σχεδιασμός φωτισμών: Μαρία Λαζαρίδου
Παίζουν: Αλεξάνδρα Σίμου, Δημήτρης Τσάκας (Παρέλαση)
Ντιάνα Ζαχαροπούλου (Ουρανός κατακόκκινος).
Οι παραστάσεις ολοκληρώθηκαν
|